واقعه و مقبل اصفهانی

نویسندگان

سیّد علی اصغر  میرباقری فرد

احمد آصف

چکیده

دورۀ ادبی را که همزمان با روزگار صفوی در ایران رواج داشت، عدّه ای دورة انحطاط ادبی می دانند و گروهی برخلاف آنان معتقدند این دوره از دوره های پویا و پُررونق ادب فارسی است که علاوه بر تداوم سنّت های ادبی رایج در دوره های بعد، زمینۀ ظهور تجارب جدیدی فراهم آمد. در این مقاله، بی آنکه این دو دیدگاه ارزیابی شود، یکی از این تجربه های جدید به نام واقعه سرایی بررسی و تحلیل می شود. از شواهد و قرائن برمی آید که مبدع این خُرده نوع ادبی، شاعری است به نام آقامحمّد شیخا متخلّص به مقبل اصفهانی (م. 1157 ق.) که از شاعران متعهّد و معتقد شیعی بود. وی در ایّام آشفته و ناامن اواخر عهد صفوی به تته و دکن پناه برد و دردستگاه نوّابان و سخنوران آن دیار با اکرام و احترام روزگار را به سر برد. شیوة شاعری او در دوره های مختلف با اقبال بسیاری از شاعران مرثیه سرا روبه رو شد. مقبل در ساحت شعر فارسی سنّتی بنیادی گذارد که امروز به «واقعه» شناخته می شود. واقعه را می توان از فروع «مرثیه» به شمار آورد. در این مقاله، ساختار و ویژگی های واقعه تببین می شود و نقش مقبل در شکل گیری و رواج این سنّت ادبی بررسی و تحلیل می گردد

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقدمه تصحیح و تحشیه دیوان مقبل اصفهانی

چکیده امروزه آقا¬محمد شیخا، متخلص به مقبل اصفهانی(متوفی1157ق) از جمله شاعران گم¬نام عرصۀ ادبیات فارسی به شمار می¬رود. شاعر اواخر عصر صفوی که به دلیل ناامنی ناشی از حملۀ افغان¬ها به اصفهان مدتی را در آن شهر متواری می¬گذراند و با روی کار آمدن نادر به شبه قارۀ هند مهاجرت می¬کند. دو تذکرۀ مهم و اصلی ما در شناخت زندگی او مقالات¬الشعرا و خزانۀ عامره است که هر دو به بزرگی از وی یاد کرده¬اند. در این ج...

نشانه‌شناسی واقعه دقوقی

The core of the complicated story of Daquqi is full of mysterious aspects and reflective elements. In this article, first, we deal with the introduction of symbols and the scenes of Daquiqi’s revelations then, ponder on the story in relation to the story of Moses and Khidr. We believe this story is based upon the Quranic story of Moses and Khidr. The mysteries of Daquqi’s event become clearer w...

متن کامل

نامه‌نگاری شعری بین طبیب اصفهانی و هاتف اصفهانی مناسبت، موضوعات، و سبک‌شناسی آن

اخوانیات ازجمله اشعار رایج در دورة زندی به شمار می‌آید. از مشهورترین نمونه‌های شعر اخوانی مراسلات شعری است که بین طبیب اصفهانی و هاتف اصفهانی وجود داشته‌است. از مجموع اشعار عربی‌ای که طبیب اصفهانی از شیراز برای هاتف در اصفهان ارسال کرده، سه قصیده بر جای ‌مانده، این در حالی است که از قصیده‌های ارسالی هاتف برای طبیب تنها یک قصیده بر جای مانده است. در تحقیق حاضر، این قصیده، و قصیدة طبیب که در جواب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
متن پژوهی ادبی

ناشر: دانشگاه علامه طباطبائی

ISSN 1735-1170

دوره 18

شماره 62 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023